Wakacje już za nami, a jesień zacznie się za kilka dni. Czekamy z utęsknieniem na tę najpiękniejszą porę roku w Bieszczadach, gdy na drzewach robi się kolorowo, a przy atrakcjach i na szlakach nie ma już wakacyjnego tłoku. Jednym z naszych ulubionych miejsc dosłownie na granicy Bieszczad i Beskidu Niskiego jest PRZEŁOM OSŁAWY POD DUSZATYNEM. Zobaczcie na tym zdjęciu wykonanym JESIENIĄ podczas lotu paralotnią nad Bieszczadami (to jest wyłącznie nasza pasja) jak niesamowite kształty utworzyła na ziemi przez setki lat rzeka OSŁAWA wokół wzgórza Łokieć:

ATRAKCJE Przełomu Rzeki Osława pod Duszatynem:

Przełom rzeki Osława najpiękniej wygląda „z lotu ptaka”, ale ten widok podziwia niewiele osób. Dla stąpających po ziemi Przełom Osławy najlepiej zobaczyć na 2 sposoby:
1. ze szczytu drogi prowadzącej z Duszatyna przez Prełuki w stronę Komańczy, która przebiega 120 metrów powyżej doliny rzeki Osława przez dosłownie „osuwisko” z odkrywką fliszu karpackiego
2. wędrując ścieżką wzdłuż torów, którymi ponad 30 lat temu jeździła Bieszczadzka Kolejka Leśna ze Smolnika do Rzepedzi. Na turystów czekają poza spacerem tunelami z drzew:

– największy MOST Bieszczadzkiej Ciuchci

– największa KASKADA na rzece Osława

– PROGI SKALNE na całej szerokości rzeki (siadając między kamerami uzyskujemy naturalne jakuzzi!):

ŚCIEŻKA prowadząca do serca Przełomu Rzeki Osława

Około 10 lat temu, gdy ktoś chciał dojść do mostu ciuchci, czy wykąpać się na wodospadzie w Duszatynie to próbował się przedostać stromą ścieżką prowadzącą przez las od urwiska. Było to niebezpiecznie i dla wielu osób te atrakcje były po prostu niedostępne. Szukając pomysłu na ciekawą atrakcję dla osób, które brały udział w naszej wycieczce jednodniowej TRAPERSKA PRZYGODA, a którym zdrowie nie pozwala na wędrówkę do owianych legendami JEZIOREK DUSZATYŃSKICH, pomyśleliśmy by oczyścić nasyp kolejowy, którym Bieszczadzka Kolejka Leśna już od wielu lat nie jechała. W pierwszej kolejności udaliśmy się po zgodę na wykonanie prac do zarządcy terenu, czyli Nadleśnictwa Komańcza, które było temu pomysłowi przychylne. Następnie w 4 osoby przez około tydzień usuwaliśmy połamane drzewa, przycinaliśmy gałęzie, grabkami odsłoniliśmy niewidoczne pod grubą warstwą mchu, liści i gnijących części roślin tory i drewniane podkłady kolejowe. Niestety zebraliśmy też kilka worów szkła i plastiku, a pozostawione przez osoby tu przybywające przez wiele lat…Od tamtej pory po co najmniej 4 razy w roku WYKASZAMY torowisko, aby nasze prace nie wchłonęła ponownie przyroda. Poniższe zdjęcia wykonaliśmy podczas prac przeprowadzonych 6 września 2024:

JAK DOJECHAĆ do Duszatyna?

Jedyną drogą, którą można dojechać do Duszatyna jest ta prowadząca z Komańczy. Na mapie możecie zobaczyć drogi prowadzące od Smolnika i od Rzepedzi, ale są to drogi należące do Nadleśnictwa Komańcza i mogą się nimi poruszać wyłącznie osoby posiadające zezwolenie.

Jednak przypominamy, że do Duszatyna NIE MUSICIE JECHAĆ swoim samochodem. Możecie wziąć udział w naszej wycieczce „TRAPERSKA PRZYGODA„, na której jednego dnia czekają na Was następujące atrakcje:
– wizyta na największym w Bieszczadach WYPALE WĘGLA DRZEWNEGO
– przejazd DYLIŻANSAMI Z KOŃMI, którymi pokonujemy kilkanaście razy rzeki i potoki! (to jest główna atrakcja tego dnia)
– wędrówka do JEZIOREK DUSZATYŃSKICH
lub PRZEŁOM OSŁAWY POD DUSZATYNEM z atrakcjami, które wyżej szczegółowo opisaliśmy i pokazaliśmy na zdjęciach
– OGNISKO z kiełbaskami na leśnej polanie
– zwiedzanie wnętrza CERKWI w Smolniku
– BACÓWKA GÓRALSKA przy największym wypasie owiec w Polsce.
A wszystko z dojazdem autokarem i z niepowtarzalnymi opowieściami PRZEWODNIKA.

Ponadto biorąc udział w powyższej wycieczce sprawiacie, że chce nam się dalej poświęcać wolny czas na koszenie ścieżki.
Dzięki temu zwraca nam się część kosztów na dojazd, koszenie, amortyzacja kilku maszyn.

PARKING: jedyne miejsce, gdzie można zaparkować jest przy barze w Duszatynie.
Do ścieżki prowadzą wykonane przez nas tabliczki i słupki, które umieściliśmy:
1. przy barze
2. na ostrym zakręcie przy zejściu z drogi na tory kolejki wąskotorowej
3. za mostem ciuchci, a ta ostatnia kieruje do kaskady:

DLACZEGO wykonujemy prace w Duszatynie?

Na powyższe pytanie dociekliwym osobom odpowiadamy tak:
– Przełom Osławy w Duszatynie to jedno z najpiękniejszych miejsc w naszym regionie, bez porównania ciekawsze niż rezerwat „Sine Wiry”, do których podążają co roku tysiące osób. Jednak bez opieki nad tym miejscem jego urok by zniknął i nie dałoby się tam dojść. Przez wiele lat niektórzy próbowali ścieżką od osuwiska. Teraz to miejsce dzięki naszym pracom zrobiło się dostępne dla większości osób. Ponadto usunęliśmy z mostu kolejowego kilkadziesiąt drzew oraz mech, który również powodował zatrzymywanie wody i dalsze jego niszczenie.

Mieliśmy przyjemność końcem lat 80-tych jechać Bieszczadzką Kolejką Wąskotorową z Rzepedzi do Cisnej. To był najpiękniejszy, najbardziej widokowy odcinek bieszczadzkiej ciuchci. Przyroda od tamtej pory wkracza na nasyp kolejowy i tak to wygląda (nie da się dalej przejść…):

Za prace w Duszatynie nikt nam nie płaci, nie mamy dofinansowania, a są to jedne z wielu działań społecznych, które dla naszego regionu wykonujemy – więcej napisaliśmy w artykule „Serce oddane turystyce„. Nie szukamy na to datków, ani nie zrzucamy winy mówiąc, że „ktoś to powinien zrobić”. Nie pytamy, a po prostu wykonujemy, bo uważamy, że warto i dzięki temu jest piękniej.

3 PORY ROKU w Duszatynie

Przełom Osławy pod Duszatynem zachwyca nas o każdej porze roku i dlatego często tu wracamy lecąc na paralotni, choć wykonać te zdjęcia nie było łatwo, gdyż trzeba wysoko latać – na dole w razie awarii silnika jest niewiele miejsc do bezpiecznego wylądowania: