Stara Wieś / Mała Wieś / Wielka Wieś to nazwy miejscowości spotykane w wielu miejscach w Polsce, a ŚREDNIA WIEŚ jest tylko jedna! Do tego Średnia Wieś jest jedną z najstarszych miejscowości w Bieszczadach. W dokumentach historycznych pojawia się po raz pierwszy w 1376 roku. Wtedy była zwana Terpiczów. W roku 1427 wieś stała się własnością Matiasza ze Zboisk herbu Gozdawa. Jego wnuk dał początek rodowi Balów z Hoczwi, którzy założyli kilkadziesiąt wsi w całych Bieszczadach. Terpiczów dzielił się początkowo na trzy części: Terpiczów Przedni, Średni oraz Zadni. Od 1598 roku, czyli momentu podziału dóbr pomiędzy 4 braci z rodu Balów, części te nigdy nie miały wspólnego właściciela. W XVII wieku Terpiczów Przedni przyjął nazwę Bachlowa (od 1968 roku Bachlawa), zaś Średni i Zadni złączyły się tworząc Średnią Wieś – gniazdo rodowe jednej z gałęzi Balów.
Zapraszamy do obejrzenia kilkudziesięciu zdjęć ŚREDNIEJ WSI i BACHLAWY wykonanych podczas lotu paralotnią nad Bieszczadami, a dokładnie 24 stycznia 2022:
Średnia Wieś położona jest na wysokości około 360m n.p.m., a zdjęcia wykonaliśmy lecąc paralotnią na wysokości około 800m n.p.m.
Jakie ATRAKCJE warto zobaczyć wybierając się na wycieczkę do ŚREDNIEJ WSI?
1. drewniany kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, zbudowany prawdopodobnie w II połowie XVI wieku jako kaplica dworska rodu Balów. Jest to najstarszy drewniany kościół w Bieszczadach. Do wnętrza wchodzi się przez bliźniacze odrzwia w kształcie „oślego grzbietu”. Wewnątrz świątyni na ścianach nawy i prezbiterium warto zwrócić uwagę na polichromię figuralną i iluzjonistyczną, powstałą w I połowie XVIII w. Z tego samego okresu pochodzą późnobarokowe ołtarze: główny i dwa boczne. W 1983 roku do kościoła została dobudowana wieża.
2. park dworski z fortyfikacjami ziemnymi z XVII w.
3. murowana dzwonnica parawanowa z 1927 roku, która stała na przeciw cerkwi greckokatolicka pw. Zaśnięcia Matki Boskiej (została zniszczona po II wojnie światowej).
4. leśny rezerwat przyrody Grąd – ochroną zostało objętych 58 ha cennych wiekowo oddziałów leśnych z żyznym lasem lipowo-grabowy, domieszką dębu, wiązu i brzozy w wieku ponad 100 lat oraz sosny datowanej na ponad 130 lat.
Dziś już tylko możemy poczytać o historii DWORU ze Średniej Wsi, a dokładniej o życiu SZLACHTY. W 1758 roku sporządzono inwentarz dworu, w którym można przeczytać:
„Izba stołowa była niewątpliwie najwspanialszym z pomieszczeń. Obita szpalerami gdańskimi, z umieszczonym nad kredensem herbem Gozdawa – była miejscem przyjęć oraz pijaństwa. Inne pokoje obite były płótnem, ewentualnie suknem, zaś ściany dekorowano chińskimi portrecikami oraz „osóbkami gipsowymi”. W jednej z izb znajdowały się relikwiarze za szkłem, obrazy Matki Bożej, św. Floriana oraz innych świętych. Również meble warte są uwagi. Szczególnie biurko „kolbuszowską robotą ordynaryjne niewielkie”, marmurowe stoliki, dywany (zwłaszcza ten perski). Biblioteka dworska zawierała statut, inwentarz konstytucji, herbarz, 25 książek „do czytania i modlenia”, 8 kalendarzy i 70 fascykułów aktów przeważnie procesowych.”
CIEKAWOSTKA:
W połowie XIX wieku właścicielką posiadłości tabularnej Średnia Wieś była Henryka hr. Kuczkowska. W XIX wieku w dworze mieszkała Ewa Kuczkowska, z domu Ankwicz, kochana przez Adama Mickiewicza, która w 1829 towarzyszyła mu w jego rzymskich wycieczkach!